Łuszczyca jest chorobą skóry, która dotyka coraz większej liczby osób. Do dzisiaj nie potwierdzono naukowo, jakie są jej przyczyny. Prawdopodobnie jest schorzeniem o podłożu autoimmunologicznym, co oznacza, że organizm człowieka atakuje własne tkanki i je niszczy. Eksperci są zdania, że łuszczyca jest chorobą dziedziczną, która przekazywana jest z pokolenia na pokolenie.
Choroba dotyka najczęściej osoby w przedziale wiekowym 10-40 lat. Od jakiegoś czasu coraz częściej diagnozowana jest również u osób starszych, po 70. roku życia. W tym przypadku łuszczycy sprzyja przyjmowanie leków antydepresyjnych i nasercowych. Czasami schorzenie objawia się po przebytej infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Sprzyjają mu także przewlekłe stany zapalne, które rozwijają się w organizmie człowieka.
Objawy łuszczycy
Pierwszymi objawami łuszczycy są czerwonawe i brunatne grudki, które pojawiają się na skórze. Są one wyraźnie oddzielone od otaczającej je skóry. Ich zadrapanie powoduje pojawienie się kolejnych objawów. Są to przede wszystkim:
- objaw Nikolskiego – schodzenie naskórka w wyniku jego potarcia,
- objaw Koebnera – objaw typowy dla łuszczycy aktywnej; każde podrażnienie naskórka i jego uszkodzenie prowadzi po kilku dniach do tworzenia się zmian łuszczycowych,
- objaw Auspitza – na skórze na skutek uszkodzenia naczyń krwionośnych pojawiają się mikrokrwawienia,
- objaw świecy stearynowej – skóra staje się błyszcząca niczym stearyna.
Zmiany skórne zaobserwować można przede wszystkim na łokciach, kolanach, stopach i dłoniach. Powierzchniowa warstwa zmian grudkowatych pokryta jest srebrzystą warstwą w formie łusek. Ogniska zmian są na ogół niewielkie i nie przekraczają 2 cm.
Łuszczyca bardzo często obejmuje także paznokcie. Jest to tzw. naparstkowanie. Cechuje się ono drobnymi, bardzo mało widocznymi wgłębianiami na płytce paznokcia. Paznokcie stają się słabe, łamliwe i rozdwajają się.
Jakie czynniki sprzyjają rozwojowi łuszczycy?
Warto pamiętać o tym, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, którą można zarazić się prze dotyk lub kontakt z przedmiotami należącymi do chorej osoby. Istnieje jednak wiele czynników, które mogą przyczynić się mogą do rozwoju łuszczycy. Są to:
- stres permanentny i krótkotrwały,
- leki, przede wszystkim antybiotyki oraz leki hormonalne,
- otyłość,
- spożywanie alkoholu,
- nieodpowiednia ilość snu,
- infekcje przewlekłe np. próchnica czy zapalenie zatok,
- ostre infekcje bakteryjne i wirusowe,
- podrażnienie naskórka lub jego uszkodzenie,
- nieodpowiednie kosmetyki.
Rodzaje łuszczycy
Okazuje się, że medycyna wyróżnia kilka rodzajów łuszczycy.
- Łuszczyca pospolita (zwykła) – najpopularniejszy rodzaj łuszczycy, który dotyczy około 90% pacjentów,
- Łuszczyca zadawniona – cechuje się symetrycznym występowaniem nieczynnych ognisk pogrubionego naskórka,
- Łuszczyca brodawkująca – objawia się guzami, które przypominać mogą brodawki; dotyka głównie kończyn dolnych,
- Łuszczyca wysiękowa – zmiany skórne mają zdolność do sączenia się w fałdach skórnych,
- Łuszczyca owłosionej skóry głowy – czasami jest to jedyny objaw choroby, a niekiedy towarzyszy zmianom dotykającym ciało; niekiedy powiązany jest ze świądem skóry głowy,
- Łuszczyca kropelkowata (grudkowa) – zmiany skórne dotykają ręce, nogi, tułów i mają kształt kropli,
- Łuszczyca plackowata – objawy są niemal takie same jak w łuszczycy zwykłej, ale obejmują o wiele większe obszary skóry i zlewają się ze sobą,
- Łuszczyca krostkowa (dłoni i stóp) – zmiany skórne mają formę niezakaźnych krost o charakterze ropnym,
- Łuszczyca uogólniona – zmiany skórne obejmują dużą powierzchnię ciała, towarzyszy temu bolesność, świąd i obrzęk.
Jak przebiega leczenie łuszczycy?
Łuszczycę leczy się zewnętrznie i wewnętrzni, przy czym forma pierwsza sprawdza się przede wszystkim w przypadku łuszczycy zwykłej. Polega na złuszczaniu łusek i zahamowaniu poliferacji naskórka. W tym celu stosuje się kremy i maści produkowane na bazie kwasu salicylowego o stężeniu do 10%. Potem pacjent przyjmuje antralinę, kortykosteoidy, pochodną witaminy D, leki immunosupresyjne, cytoksyczne i antybiotyki.
Czasami do leczenia łuszczycy wykorzystuje się również metody niekonwencjonalne. Do takich z pewnością należy urynoterapia, a więc leczenie własnym moczem. Oprócz tego eksperci zalecają dietę bezglutenową, regularne spożywanie tranu, ochronę skóry przed podrażnieniami oraz dbanie o higienę osobistą.
Do redukowania objawów charakterystycznych dla łuszczycy niekiedy wykorzystywana jest fototerapia. W tym przypadku używane jest promieniowanie UVA i UVB o długości fali świetlnej w zakresie 360-365 nm po wcześniejszym podaniu pacjentowi związków fotouczulających należących do grupy psolarenów. Takie zabiegi naświetlające przeprowadza się co około 3 dni. Jeszcze inną metodą wykorzystywaną w czasie leczenia łuszczycy jest fototereza. Stosuje się ją w najcięższych przypadkach. Polega ona na wyizolowaniu limfocytów i napromieniowaniu ich światłe UVA, ale poza organizmem pacjenta. Jednocześnie do organizmu dostarczane są wspomniane już związki psolarenowe.
